وبلاگ

اگر شاتون خراب شد چه کار کنیم؟

اگر شاتون خراب شد چه کار کنیم؟ شاتون از  قطعات کلیدی خودرو است که شکستن باعث وارد شدن خسارت‌های جدی به خودرو می‌شود. حتی در مواردی  دیده شده است که بعد از شکستن این قطعه، قطعات فلزی موجود در موتور به بیرون از خودرو پرتاب شده‌اند. به طور کلی هر زمانی که احساس کردید خرابی خودروی شما مربوط به سیستم پیشرانه، به خصوص شاتون است، فوراً خودرو را متوقف و خاموش کنید. خودرویی که موتور آن آسیب دیده است را به هیچ وجه استارت نزنید. استارت زدن و حرکت دادن بیجای خودرو، منجر به بروز مشکلات بیشتر و بدتری می‌شود. در مورد شاتون باید بدانید که روشن کردن خودرو، ممکن است باعث آسیب دیدن سایر قطعات مثل یاتاقان هم بشود.

شاتون و وظایف شاتون و جنس آن

جایگاه شاتون در سیستم موتور خودرو و در بخش سیلندر است. شاتون زیر فشار ضربه‌های ناشی از احتراق است و نیرویی که از طرف پیستون می‌گیرد را به میل لنگ انتقال می‌دهد. بنابراین از جنس فولاد و با یکی از بهترین روش‌های ریخته گری یعنی فرجینگ تهیه می‌شود تا مقاومت بالایی در برابر این میزان فشار، اصطکاک و حرارت داشته باشد. البته شاتون‌هایی هم وجود دارند که از آلیاژهای دیگری مثل آلومینیوم ساخته شوند، اما فولاد بهترین گزینه برای ساخت این قطعات است. برقراری ارتباط میان میل لنگ و پیستون، انتقال نیرو بین آن‌ها و تبدیل حرکت خطی پیستون به حرکاتی مدور، از وظایف اصلی این قطعه است.

اگر شاتون خراب باشد چه علائمی دارد؟

خرابی شاتون‌ها به ندرت اتفاق می‌افتد. معمولاً تصادفات شدید باعث آسیب به این قطعه و در نهایت تعویض آن می‌شود و به ندرت دیده شده است که به دلایلی که گفته شد، این قطعات آسیب ببینند. بهتر است علائم خرابی شاتون را بشناسید:

1.شنیدن صداهای اضافی از سمت پیشرانه خودروی در حال حرکت، به طوری که خودرو در حال حرکت یا ایست نباشد. این صدا با بالا رفتن دور موتور افزایش میابد.

2.شنیدن صداهایی مثل تق تق و کوبش دو قطعه به هم. اگر میزان روغن و روان کاری مربوط به شاتون دچار ایراد شده باشد، شاطون صداهای اضافی ایجاد می‌کند. معمولاً صدای کوبش یا تق تق سبک است، این صدا بیشتر وقتی شنیده می‌شود که موتور نه در حال شتاب گرفتن است و نه در حال کاهش سرعت. فرسودگی یاتاقان متحرک، نامیزانی شاتون یا کمبود روغن ممکن است عامل صدا کردن شاتون باشد. برای پیدا کردن شاتونی که صدا می‌کند، باید آزمون بالانس سیلندر را انجام دهید و وایرها را یکی یکی قطع کنید. وقتی وایر مربوط به سیلندری که شاتون آن صدا می‌کندقطع شود، صدا کاهش پیدا می‌کند.

3.در موارد اندکی دیده شده است که برخی از قطعات فلزی به کار رفته در سیستم موتور به سمت بیرون پرت می‌شوند یا روغن موتور بیرون می‌ریزد. شکستن شاتون ممکن باعث بروز چنین اتفاق‌هایی شود.

دلایل خرابی شاتون چیست؟

یکی از مهم‌ترین دلایل ترک خوردن یا شکستن پیشرانه، شکستن شاتون است. شکستن پیشرانه یکی از بدترین اتفاقاتی است که ممکن است برای یک خودرو پیش آید. در این مواقع به سیلندر موتور آسیب جدی وارد می‌شود و در کل دردسر بزرگی برای راننده به وجود می‌آید. با وجود عملکرد مهم این قطعه، بهتر است که با عوامل بروز ایراد در کارکرد آن آشنا شوید:

1. هرز شدن اتصالات شاتون به پیستون و پیچ‌های ربط دهنده شاطون به میل لنگ، جزو عوامل بروز ایراد در این بخش است. اگر شاتون به خوبی تنظیم نشود هم سبب ایجاد نقص خواهد شد.

2. اگر بیشتر از حد فشار به پیشرانه وارد شود، مثلاً احتراق غیرعادی صورت بگیرد یا خودسوزی و احتراق زودرس در پیشرانه اتفاق بیفتد، هم امکان کج شدن یا بریدن شاتون وجود دارد.

3. پیستون‌ها گاهی در اثر اصطکاک زیاد با سیلندر کج می‌شوند، کج شدن این قطعات هم منجر به شاتون زدن می‌شود.

4. گاهی شاتون و قطعاتی که در خودرو به کار رفته‌اند، از نوع بی کیفیت آن‌ها انتخاب می‌شوند.

5. در صورتی که یاتاقان متحرک، فرسوده شده باشد؛ عملکرد شاتون هم ضعیف و با صداهای اضافی همراه خواهد شد.

6. در تصادفات شدید امکان ترک برداشتن شاتون‌ها وجود دارد. استفاده اشتباه از دنده معکوس به خصوص در سرعت‌های بالا، از دیگر عوامل شاتون زدن خودرو است.

7.دیگر احتمال قوی در خرابی شاتون، روغن کاری نامناسب اتصالات شاتون است. به صورت روان کار کردن این قطعات که مدام با ضربه‌های شدید و سایش‌های ممتد درگیر هستند، اهمیت بسیار زیادی دارد.

8. در صورت ایجاد اصطکاک زیاد بین پیستون و سیلندر به هر دلیلی ممکن است ضربات پیستون به شاتون خارج کنترل و غیرعادی شود و به شاتون آسیب بزند.

بعد از بروز علامت‌های فوق، برای اطمینان بیشتر از تعمیر یا تعویض این قطعه، به تعمیرگاه مراجعه کنید. افراد متخصص با انجام آزمون بالانس سیلندر، خرابی شاطون خودروی شما را تشخیص می‌دهند.

عملکرد شاتون چگونه است؟

اگر وزن شاتون‌های مورد استفاده در یک موتور با هم متفاوت باشد، موتور بالانس نبوده و دچار لرزش می‌شود، به همین دلیل هم هست که هنگام تولید سیستم‌های موتور خودرو، روی شاتون‌ها اعدادی قید می‌شود. این شماره‌ها کمک می‌کنند که باز و بسته کردن موتور برای تعمیر، راحت و بدون اشکال انجام شوند. جابه‌جا شدن این قطعات باعث مونتاژ اشتباه قطعات، عملکرد ضعیف و خراب شدن آن‌ها می‌شود. اگر سر کوچک‌تر این قطعه ترک خورده باشد، امکان صافکاری و تعمیر آن وجود ندارد. اگر موتور خودرو را به هر دلیل غیر از خرابی این قطعه و متعلقات آن تعمیر کردید؛ پیچ‌ها و محل بست شاتون و قطعات مرتبط با آن را بررسی کنید. افراد متخصص می‌توانند پیچ و بست‌های خورده شده و هرز شاتون‌ها را تعویض کنند. گاهی خوردگی به وجود آمده روی بعضی از قسمت‌ها که بعد از تعمیرات به وجود می‌آیند، به سادگی می‌توانند در کارکرد این قطعه اختلال ایجاد کنند.

طول شاتون و دور موتور چه ارتباطی دارند؟

طول شاتون و بلندی آن با قدرت و گشتاور موتور رابطه‌ مستقیم دارد. به این ترتیب که طول بلندتر شاتون قدرت موتور را افزایش داده اما دور موتور را پایین می‌آورد. زیرا شاتون کوتاه‌تر نیروی انفجار را با سرعت بیشتر از پیستون به میل‌لنگ منتقل می‌کند و تعداد دفعات رفت و برگشت بیشتری را به دلیل طول کمتر طی می‌کند. اما این تعداد بیشتر نیروی منتقل شده را کاهش داده و هدر رفت نیرو را نیز افزایش می‌دهد. اما شاتون‌های بلندتر با تعداد رفت و برگشت کمتر نیروی بیشتری را یک‌جا و بدون هدررفت به میل‌لنگ منتقل می‌کنند. با توجه به اینکه هر دور چرخش میل‌لنگ با یک دور رفت و برگشت شاتون اتفاق می‌افتد شاتون‌های بلندتر به تعداد کمتری میل‌لنگ را چرخانده و دور موتور کمتری تولید می‌کنند. در هر حال طول شاتون باید با موتور هماهنگ باشد و نمی‌توان شاتون‌های کوتاه را در موتورهایی با طول سیلندر بیشتر استفاده کرد و بالعکس.

روش‌های روغن‌کاری شاتون

وظیفه‌ انتقال روغن به یاتاقان‌های شاتون بر عهده‌ بدنه‌ شاتون است. این وظیفه با توجه به نوع طراحی شاتون به دو روش صورت می‌گیرد:

1. روغن‌کاری تبه وسیله مجرایی که سرتاسری در شاتون قرار گرفته است.

به این صورت که مسیری برای روغن در تمام سازه‌ شاتون تعبیه می‌شود و این قطعه شاتون را از سوراخ یاتاقان بزرگش گرفته و به یاتاقان کوچک و بوش گژنپین می‌رساند.

2. روغن‌کاری از طریق سوراخی که در کناره‌ شاتون قرار گرفته است.

به این ترتیب که روغن از طریق سوراخ میل‌لنگ و شاتون وارد مجرای روغن شاتون شده و سپس از سوراخ روغن‌کاری آن روی دیواره‌ سیلندر پاشیده می‌شود. روغن روی دیواره‌ سیلندر از طریق رینگ‌های روغن پیستون به سوراخ گژنپین و انگشتی و بوش آن رسیده و روغن‌کاری لازم جهت تسهیل عملکرد این قطعات صورت می‌گیرد.

مقالات مرتبط:

4 نشانه خرابی شاتون و پیستون هیوندا

کاربرد شاتون در موتور هیوندای

کردیدک این آمادگی را دارد که راهنمای شماباشد در هر امری که به خودروهای هیوندای و کیا مربوط است.

حضور متخصصین مجرب در کردیدک این شرایط را برای شما فراهم کرده که مشاورین متعهد و متخصص در دسترس داشته باشید،

تنها کافیست با ما در تماس باشید.