وبلاگ
شاتون زدن یعنی چه؟
شاتون زدن یعنی چه؟
برای دانستن معنی اصطلاح شاتون زدن یعنی چه؟ لازم است شاتون و نقش آن در خودرو و عملکرد آن را بشناسید. همچنین بدانید علل و عوامل خرابی شاتون چه چیزهایی هستند و هنگاهی که شاتون دچار مشکل میشود چه علائمی دارد؟ شاتون یکی از قطعات مهم خودرو است که عملکرد آن در موتور خودرو بسیار مهم است و خرابی آن می‌تواند مشکلات زیادی در خودرو ایجاد کند.
اصطلاح شاتون زدن
یکی از عوامل گیریپاژ کردن موتور خودرو می‌تواند شاتون زدن باشد. زمانی که حجم روغن در کارتل به کمتر از میزان مورد نیاز برسد یا روغن خاصیت روانکاری خود را از دست بدهد شاتون زدن رخ می‌دهد. در این وضعیت پیستون خشک کار میکند و حرارتش خیلی بالا می‌رود. این حرارت بالا باعث می شود قطعات پیستون بیشتر حالت انبساط داشته باشند و در نتیجه گژن پین که در شاتون قرار دارد قفل میشود. وقتی پیستون در حال حرکت به سمت پایین به شاتون فشار وارد میکند و شاتون هم که قفل کرده در نتیجه یا خم میشود یا می‌شکند. اگر شاتون کاملاً قفل شده باشد فشار وارده آن را می‌شکند و به دیواره سیلندر ضربه وارد میکند که باعث ترک خوردن دیواره میشود. نکته مورد توجه اینجاست، وقتی که خودرو در حال حرکت با سرعت بالا باشد و موتور با دور بالا کار کند شاتون، میل لنگ، سیلندر و یاتاقان‌ها همگی دچار آسیب می‌شوند در این حالت خودرو کامل می‌ایستد و موتور نمی‌تواند کار کند و قطعه نیاز به تعمیر یا تعویض خواهند داشت. اما اگر سرعت و دور موتور پایین باشد احتمال اینکه قفل شاتون باز شود و کارش ادامه دهد وجود دارد. اینجا با فشاری که از پیستون وارد میشود شاتون خم شده و هنگام حرکت با دیواره سیلندر برخورد میکند و هنگام کار کردن موتور باعث ایجاد صدای شدیدی میشود و این صدا به گوش سرنشین خودرو می‌رسد. اینجا دور موتور خیلی پایین می‌آید و خودرو به سختی قادر به حرکت خواهد بود.
نشانه‌های خرابی شاتون
شاتون استهلاک کمی دارد و به ندرت خراب میشود اما خرابی آن آسیب‌های زیادی به خودرو وارد میکند. پس لازم است این علائم و نشانه‌ها را بشناسید و سریعا در جهت رفع مشکل اقدام کنید. از عوامل آسیب دیدن شاتون می‌توان به تصادف‌های شدید اشاره کرد.
1.شنیدن صداهای غیر معمول از موتور: وقتی خودرو در حال حرکت است بخصوص در دورهای بالای موتور، صداهایی غیر معمول از موتور گوش می‌رسد. این صدا در حالت عادی نباید شنیده شود.
2. به گوش رسیدن صدای تق‌تق از قطعات: به دلیل نبود روغن موتور قطعات موتور دچار اصطکاک می‌شوند. شاتون نیز اگر روغن کاری نشود ممکن است به خاطر خشک کار کردن و گیر کردن آن به انگشتی پیستون یا میله میل‌لنگ باعث ایجاد صدای تق تق شود. این صدا به دلیل ایجاد اصطکاک است.
3. پرتاب قطعات به بیرون: هنگام تصادف یا برخورد خودرو به جایی با شتاب بالا ممکن است قطعه‌ای از زیر کاپوت به بیرون شود. این اتفاق قطعا به خاطر خرابی شاتون و شکستن آن است.
4. روغن‌ریزی: روغن ریزی موتور می‌تواند نشان دهنده خرابی شاتون باشد.
لازم است بدانید هر وقت که صدای غیرعادی از موتور در حال حرکت شنیدید خودرو را خاموش کنید زیرا اگر خرابی شاتون اتفاق افتاده باشد به موتور خودرو صدمه وارد میشود.
فروشگاه کردیدک وارد کننده و توزیع کننده قطعات اصلی هیوندا و کیا با بالاترین کیفیت طیف وسیعی از قطعات خودرو را تأمین میکند. کردیدک با بیش از10سال سابقه فعالیت ایمنی شما در جاده‌ها را تضمین میکند. شما می‌توانید به صورت آنلاین یا تلفنی با کارشناسان ما در ارتباط باشید و محصولات مورد نیاز خود را با تضمین کیفیت و در کوتاه‌ترین زمان دریافت نمایید.
دلایل خرابی شاتون
لازم است شما عواملی که باعث شکستن یا خم شدن شاتون می‌شوند را بشناسید. رعایت اصولی که می‌تواند از خرابی شاتون جلوگیری کند و استهلاک قطعات موتور خودرو را کم کند در افزایش طول عمر شاتون و کاهش هزینه‌ها برای مالک خودرو بسیار تأثیرگذار است.
1. درست تنظیم نشدن شاتون: در عملکرد شاتون تنظیم درست گژن پین و جایی که گژن پین و شاتون به هم وصل می‌شوند مهم است. در صورت قرار نگرفتن صحیح خار گژن پین روی پیستون اتصال آن با شاتون هم به مشکل بر می‌خورد و عملکرد شاتون دچار مشکل میشود. روی میل‌لنگ یاتاقان متحرک شاتون قرار می‌گیرد که باید تنظیم آن به طور صحیح انجام شود تا در حرکت، برخوردی بین آن‌ها ایجاد نشود. در صورت عدم تنظیم این دو ممکن است آسیب جدی به هرکدام وارد شود. خرابی و مشکل داشتن پیچ و مهره‌هایی که این قطعات را به هم وصل کرده نیز می‌تواند باعث بر هم خوردن تنظیمات شود.
2. نداشتن احتراق مناسب:اگر در سیلندر و محفظه احتراق، خود‌سوزی یا احتراق زودرس یا احتراق غیرعادی اتفاق بیفتد فشار بیش از حد به پیستون و شاتون وارد میشود. به دلیل عدم انتقال صحیح سوخت به داخل سیلندر پیستون را زودتر از زمانی که باید و با فشار بیشتری به سمت پایین حرکت می‌دهد که این عمل به شاتون فشار وارد میکند و موجب خمیدگی یا شکستن آن میشود.
3. وجود مشکل در سیستم روانکاری:روانکاری قطعات متحرک در خودرو خیلی پر اهمیت است. اگر روانکاری شاتون درست انجام نشود شاتون بیشتر در معرض آسیب و مشکل قرار می‌گیرد و ممکن است باعث خرابی یا شکستگی شاتون شود که بسیار هزینه بر است. استفاده از روغن‌های نامرغوب باعث میشود عملیات روانکاری را به درستی انجام نشود. تعویض دیر هنگام روغن موتور هم باعث خشکی شاتون میشود. پس باید در انتخاب روغن مناسب و زمان تعویض آن نیز دقت لازم را انجام دهید. خرابی پمپ روغن و سیستم روانکاری خودرو هم می‌تواند باعث اختلال در عملیات روانکاری شود
4. استفاده از شاتون بی کیفیت: اگر جنس شاتون مورد استفاده خوب نباشد هنگام فعالیت به دلیل فشارهای ناشی از ضربات پیستون و میل‌لنگ خیلی راحت دچار خمیدگی یا شکستگی میشود.
5. دنده معکوس نابجا:استفاده از دنده معکوس معمولا باعث آسیب به قطعات فنی خودرو میشود. همچنین استفاده از دنده معکوس در سرعت‌های بالا و موقعیت‌های نامناسب موجب نقص در شاتون میشود.
6. وجود مشکل در عملکرد پیستون: ممکن است به دلایل مختلف بین پیستون و سیلندر اصطکاک زیادی ایجاد شود که باعث میشود ضربات پیستون به شاتون خارج از کنترل و غیرعادی شود این اتفاق به شاتون آسیب زیادی وارد میکند.
7. عدم توازن وزن شاتون‌ها: شاتون‌هایی که در یک موتور استفاده می‌شوند باید وزنشان یکی باشد در غیر این صورت موتور از حالت بالانس خارج شده و توازن وزنی نخواهد داشت. این اتفاق باعث ایجاد لرزش زیاد در موتور میشود و به مرور زمان باعث خراب شدن قطعات میشود.
جنس فلزی شاتون که شاتون از آن ساخته میشود
شاتون یک میله است که در دو طرف خود دارای دو سر بزرگ و کوچک است. از شروط اصلی یک شاتون مناسب مقاوم و سبک بودن آن است. به همین دلیل معمولا جنس آن از فولاد است تا مقاومت لازم را در مقابل حرارت فضای سیلندر و ضربات ناشی از احتراق و انتقال نیروی میل‌لنگ را هنگام فعالیت موتور داشته باشد که دچار شکستگی نشود. و به روش ریخته‌گری فورجینگ ساخته میشود که میزان مقاومت و استحکام را بالاتر ببرد. ممکن است شاتون از جنس آلومینیوم ساخته شود اما شاتون‌های فولادی مناسب‌تر هستند و محبوبیت بیشتری دارند.
مقالات مرتبط:
اگر شاتون خراب شد چه کار کنیم؟
4 نشانه خرابی شاتون و پیستون هیوندا
